Lỗ tiểu thấp: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị
1. Lỗ tiểu thấp là gỉ?
Lỗ tiểu thấp là một dị tật bẩm sinh tại lỗ tiểu của bé trai, khi mà lỗ tiểu nằm thấp hơn vị trí bình thường ở đỉnh quy đầu. Vị trí lỗ tiểu càng xa đỉnh quy đầu thì bệnh càng nặng, điều trị càng khó khăn.
Hình ảnh vị trí lỗ tiểu và dương vật của trẻ bình thường
Hình ảnh lỗ tiểu ở thấp dưới thân dương vật trong dị tật lỗ tiểu thấp
Lỗ tiểu thấp ở bé trai là một dị tật khá thường gặp, chiếm tỷ lệ 1/300 trẻ trai. Nếu trẻ mắc bệnh không được điều trị có thể gây vô sinh về sau, đặc biệt đối với lỗ tiểu thấp ở giữa thân dương vật hay ở gốc bìu kèm theo tình trạng cong dương vật.
2. Nguyên nhân bệnh Lỗ tiểu thấp
Trẻ bị lỗ tiểu thấp vẫn chưa rõ nguyên nhân là gì. Các yếu tố di truyền, nội tiết hay môi trường được cho là có liên quan với dị tật lỗ tiểu thấp ở trẻ.
3. Triệu chứng bệnh Lỗ tiểu thấp
Lỗ tiểu (lỗ đái) ở vị trí thấp hơn so với bình thường ở đầu dương vật. Dựa vào vị trí của lỗ tiểu sau khi dương vật đã được sửa thẳng, lỗ tiểu đóng thấp được chia làm 3 thể:
Thể trước (nhẹ): 50%
Thể giữa (trung bình): 20%
Thể sau (nặng): 30%
Các vị trí của lỗ tiểu trong lỗ tiểu thấp
Tia tiểu không thẳng về phía trước mà bị lệch xuống dưới hoặc ra sau. Nếu lỗ tiểu quá gần gốc dương vật thì bệnh nhân không đứng tiểu được.
Dương vật cong
Da quy đầu bị thiếu ở mặt bụng nhưng lại bị thừa ở mặt lưng.
Có thể có các bệnh kèm ở vùng sinh dục như: thoát vị bẹn, tinh hoàn ẩn, bìu chẻ đôi, chuyển vị dương vật bìu (dương vật thấp so với bìu), rối loạn phát triển giới tính.
Rối loạn tâm lý: Trẻ có thể bị mặc cảm, tự ti về bất thường lỗ tiểu nếu không được điều trị sớm.
4. Những ảnh hưởng của dị tật lỗ tiểu thấp
Dị tật lỗ tiểu thấp không gây ra khó tiểu nhưng đường dẫn nước tiểu (niệu đạo) có thể phát triển kém. Khi lỗ tiểu thấp thể nặng bé trai phải ngồi tiểu như phụ nữ. Vì vậy mức độ ảnh hưởng nặng hay nhẹ dựa trên vị trí lỗ tiểu.
Đối với tật cong dương vật nếu không điều trị thì về sau ở tuổi trưởng thành gây khó khăn trong giao hợp. Những trường hợp cong nặng cần phẫu thuật nhiều lần để chỉnh sửa.
Trong lỗ tiểu thấp vị trí lỗ tiểu bất thừng kết hợp với cong dương vật có thể dẫn tới vô sinh về sau.
5. Các biện pháp chẩn đoán bệnh Lỗ tiểu thấp
Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ chuyên khoa Ngoại nhi sẽ hỏi về tiền sử, bệnh sử và khám lâm sàng để có định hướng cho việc chẩn đoán.
Tầm soát bất thường nhiễm sắc thể: Dị tật lỗ tiểu thấp thể nặng thường trên nền của một tình trạng bất thường nhiễm sắc thể, vì vậy những trường hợp này cần được tầm soát nhiễm sắc thể để phát hiện có bất thường hay không.
Các xét nghiệm khác: Siêu âm, nội tiết, tinh dịch đồ có thể được chỉ định để đánh giá chức năng của bệnh nhân, đặc biệt bệnh nhân đến khám vì vô sinh nghi do dị tật lỗ tiểu đóng thấp.
6. Lứu tuổi thích hợp để điều trị dị tật lỗ tiểu thấp
Lứa tuổi phẫu thuật thích hợp nhất là từ 3 tới 6 tháng tuổi cho đến trước 18 tháng. Nên mổ trước 18 tháng tuổi vì đứa trẻ khi lớn lên sẽ không nhớ những gì xảy ra trước lứa tuổi này, như vậy sẽ tránh mặc cảm cho bé trai về sau. Ngoài ra trong lứa tuổi này phẫu thuật cũng có tỷ lệ thành công tốt hơn so với mổ muộn.
Đối với những trường hợp đặc biệt như dương vật nhỏ thì bé trai được mổ muộn hơn. Việc quyết định thời điểm phẫu thuật ở những trường hợp này là do bác sĩ chuyên khoa.
7. Các biện pháp điều trị bệnh Lỗ tiểu thấp
Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính của dị tật lỗ tiểu thấp. Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau được áp dụng tùy theo mức độ nặng nhẹ của thể bệnh
Mục đích phẫu thuật: đưa lỗ tiểu về đỉnh quy đầu, tạo hình dáng thẳng cho dương vật; tránh việc trẻ bị mặc cảm khi lớn lên; giảm thiểu nguy cơ vô sinh sau này.
Số lần phẫu thuật: Hầu hết dị tật lỗ tiểu đóng thấp được chỉnh sửa chỉ trong một lần mổ, ngoại trừ một số trường hợp nặng thì bệnh nhân cần được mổ 2 lần.
Biến chứng sau mổ: Phẫu thuật lỗ tiểu thấp là phẫu thuật tạo hình khó nên có thể xảy ra biến chứng như rò, hẹp niệu đạo (đường tiểu), túi thừa niệu đạo… sau mổ. Rò niệu đạo hay gặp nhất (10 -20%), trong đó ngoài lỗ tiểu ở đỉnh quy đầu còn thêm một lỗ tiểu khác ở bụng dương vật, hay gặp ở vị trí lỗ tiểu cũ. Khi có rò xảy ra, cần chờ 6 tháng sau mổ lại để vá lỗ rò.
Thời gian nằm viện: tùy theo bệnh thuộc dạng nhẹ hay nặng mà thời gian nằm viện dài hay ngắn, dạng nhẹ từ 5-7 ngày, dạng nặng 12-14 ngày.
Trẻ cần được tái khám định kỳ theo hẹn của bác sỹ, thời gian khám lại tuỳ thuộc vào thể bệnh, phương pháo phẫu thuật của từng trường hợp cụ thể.
Khi phát hiện bé trai có biểu hiện của dị tật lỗ tiểu thấp thì cha mẹ có thể đưa bé khám tại Khoa ngoại nhi Bệnh Viện Đa Khoa Xanh Pôn Hà Nội để được khám và tư vấn.
